Hulp is hard nodig
In de achtertuin van Europa hebben we een probleem: veel mensen, waaronder jonge kinderen, zijn dakloos of op de vlucht. Overheden doen niet genoeg, maar wij kunnen wél helpen. Nog voor de winter willen wij 3.000 Sheltersuits uitdelen. We beginnen op Lesbos, in Duinkerke en in Sarajevo. Waarom, leggen we hieronder uit.
1/3 Lesbos, Griekenland
De vluchtelingencrisis is inmiddels een mirgatiecrisis: door de Turkije-deal zitten op Lesbos duizenden mensen vast. Kampen puilen uit, met als gevolg een mensonwaardige en onhoudbare leefsituatie.
Wat vorig jaar al duidelijk werd na ons eerste bezoek, is onveranderd gebleven.
“Het kwam groot in het nieuws dat 2000 mensen van Lesbos naar het vasteland verplaatst werden. Wat niet in de nieuwsberichten naar buiten kwam, was dat diezelfde maand ongeveer hetzelfde aantal mensen op Lesbos arriveerde in bootjes” zegt Stichting bootvluchteling. Deze duizenden mensen moeten samenleven een overvol, onhygiënisch en onveilig kamp: het Moria-kamp. Vóór het kamp liggen jonge kinderen, met of zonder hun ouders, op kartonnetjes met niets meer dan een paar dekens. Noodgedwongen, want waar plek is voor 3.000 vluchtelingen, zitten nu ongeveer 9.000 mensen. Wachttijden voor een eerste interview in de Griekse asielprocedure zijn opgelopen tot meer dan een jaar voor vluchtelingen met een “kwetsbaarheid status”. Tot dat moment moeten ze zien te overleven zonder onderdak. Doorreizen is niet meer mogelijk, sinds het vluchtelingenakkoord tussen de EU en Turkije. Sheltersuits zijn snel nodig: de temperaturen op Lesbos kunnen tot het vriespunt dalen. Met name door de hevige wind en neerslag, zal het leven voor de vluchtelingen in en buiten het kamp opnieuw ondraaglijk worden. Wachten op een oplossing vanuit de politiek heeft geen zin, deze mensen hebben hulp nodig. Vorig jaar hebben we er al 1.100 kunnen uitdelen aan alle kinderen en kwetsbare volwassenen op Lesbos. Dit jaar zijn we opnieuw gevraagd Sheltersuits te brengen.
Syrische vluchtelingen wachten maanden op het starten van hun asielprocedure op Lesbos. Foto: Michiel Kole.
2/3 Duinkerke, België
Honderden mensen, gevlucht voor de oorlog in hun thuisland, zitten verscholen in de bossen zonder tenten, ingesloten door de Franse politie.
Een jaar geleden is het kamp in Calais, ook wel ‘de jungle van Calais’, door de Franse politie met de grond gelijk gemaakt. Op het hoogtepunt verbleven hier 10.000 immigranten. Nu wordt er elke 24 uur gepatrouilleerd om mensensmokkel of om ieder begin van een nieuw kamp te voorkomen. Vrijwilligers vertellen dat de politie tenten doorsnijdt, slaapzakken afpakken en soms zefls pepperspray hanteren. Ondertussen probeert de Franse regering hen te dwingen het land te verlaten door nieuwe - en zeer controversiële - wettelijke belemmeringen op te leggen. Daarom hangen ze rond op straat, in parken, lege gebouwen, onder bruggen of op industrieterreinen.
De meeste migranten zijn mannen. Maar in de bossen van Duinkerke, 40 kilometer verder op, schuilen tientallen gezinnen - honderden kinderen en volwassenen - zonder tenten, slaapzakken, eten en sanitair. Oftewel: met helemaal niks.
Als de temperaturen straks verder dalen en de regen van het terrein opnieuw een moederpoel heeft gemaakt, is het opnieuw ieder voor zich. Ongeveer duizend mensen verblijven nog steeds tussen Duinkerke en Calais, hopend op onderdak.
Een jong Koerdisch meisje met haar speelgoed in de modder. Foto: Carl Court/Getty Images.
3/3 Sarajevo, Bosnië
Geweigerd door Europa zitten honderden vluchtelingen zonder onderdak vast in een land dat ze niet kan helpen en waar het straks -20 vriest.
Doordat het steeds lastiger wordt om de grens tussen Servië en Hongarije over te steken, is er een nieuwe vluchtroute ontstaan langs Bosnië. Volgens de autoriteiten hebben zo'n 20.000 vluchtelingen dit jaar het ruige land doorkruist, op weg naar E.U. lidstaat Kroatië. Maar eenmaal bij aankomst, worden ze met veel geweld onderschept door de Kroatische politie en teruggestuurd naar Bosnië: een land dat ze niet wil en niet kan helpen, een land waar de temperaturen tot -20 graden celcius kunnen zakken.
Bosnië, opgezadeld met zijn eigen economische en politieke problemen, heeft te lang gewacht met het openen van opvangcentra. Terwijl de temperaturen snel dalen, zoeken duizenden vluchtelingen in Bosnië onderdak en bescherming. Langs de grenzen zijn inmiddels een aantal kampen opgebouwd. Maar met bijna geen geld, een slechte infrastructuur en fragiele instellingen, is Bosnië niet in staat om in de hoofdstad Sarajevo - nog voor de winter toeslaat - een kamp op te bouwen. Nu dat de weersomstandigheden de reis naar de grens onmogelijk heeft gemaakt, zullen in Sarajevo honderden vluchtelingen zonder onderdak en bescherming de winter moeten overleven.
Vluchtelingen zoeken onderdak in een verlaten gebouw in Sarajevo. Foto: Amel Emric/AP, NRC.
