Door de Brexit kwam Marlon (56) een jaar geleden vanuit Londen naar Amsterdam, de stad waar hij ooit zijn toevlucht vond. Maar na een leven van ruim veertien jaar in Engeland en drie jaar in Spanje voelt hij zich hier nu verloren. Een gebrek aan zorg, bureaucratische barrières, en een stad die steeds minder medemenselijk aanvoelt: Marlon’s verhaal is een pleidooi voor een andere kijk op dakloosheid in Nederland.
Het is elke dag vechten voor een slaapplaats
Sinds zijn terugkomst in Amsterdam is Marlon dakloos. Waar hij in Londen nog een huis had, wordt zijn leven hier bepaald door de zoektocht naar een plek om te slapen en een dagelijkse strijd voor veiligheid en rust. Zijn gezondheid, ondermijnd door diabetes en neuropathie, maakt die strijd alleen maar zwaarder. “De kou is niet alleen fysiek pijnlijk, het maakt alles moeilijker. Ik heb diabetes met neuropathie – mijn benen raken snel beschadigd door de koude. Er is weinig slaap, want je moet alert blijven. Mensen proberen je spullen te stelen. Dus in de ochtend begin ik vaak uitgeput aan mijn dag.”
Het is elke dag vechten voor een slaapplaats.
Een routine van overleven
Zijn dagen verlopen in een vaste, beklemmende routine. Rondwandelen, het zoeken naar een plek om kleding te wassen, en dan wachten tot de dagopvang van Blaka Watra opent – een van de weinige plekken waar hij kan opwarmen. Rond 12 uur kan hij daar terecht, om te blijven tot de opvang sluit om half vijf. Daarna begint het opnieuw: een slaapplaats vinden. “Het is moeilijk als je gezondheid niet meewerkt en je elke nacht weer in onzekerheid verkeert over waar je kunt slapen. Ik wil niet meer, maar de stad lijkt ook niet meer voor mij.” “Ik sta op zoveel lijsten, maar er verandert niets” Marlon vertelt dat hij op talloze wachtlijsten staat, van medische zorg tot dagopvang en een kleine woning in Amsterdam-West. Maar de tijd tikt langzaam weg, terwijl zijn situatie onveranderd blijft. Zijn medische klachten verergeren, maar het duurt vaak maanden voordat er plek is voor een afspraak. “Ik sta op de wachtlijst voor alles: medische hulp voor mijn diabetes, een plek om te wonen, een dagopvang. Maar het voelt alsof ik tegen muren op loop. Soms vraag ik me af of ik ooit uit deze situatie kom.”
Amsterdam – een stad die hard is geworden
De stad die hij ooit kende, lijkt verdwenen. Marlon vertelt hoe Amsterdam sinds zijn jeugd steeds minder toegankelijk is geworden, vooral voor mensen die het moeilijk hebben. Hij ziet hoe het leven op straat grimmiger is en mensen onverschilliger zijn. “Vroeger, in de jaren negentig, leek het wel of mensen elkaar hier nog echt zagen. Nu loopt iedereen snel voorbij, lijkt niemand nog oog voor elkaar te hebben. Daklozen? Die zijn in hun ogen onzichtbaar. Alles voelt harder, kouder. En het probleem van dakloosheid lijkt met de dag erger te worden.”
De essentie van een thuis – een herinnering aan Londen
Marlon denkt met weemoed terug aan zijn kleine woning in Londen, waar hij een tuin had en zijn spullen veilig waren. Hier in Amsterdam voelt het alsof die menselijke basis hem ontzegd wordt. “In Londen had ik een huis, klein maar van mij. Hier is het elke dag overleven, zoeken naar een slaapplaats. Zonder een plek om je terug te trekken, blijf je continu op je hoede. Het is alsof ik nergens echt bij hoor.”
Een pleidooi voor menselijke verbinding
Marlon roept mensen op om zich te verdiepen in het verhaal achter dakloosheid. Hij merkt dat voorbijgangers vaak oordelen zonder te begrijpen. Het is eenvoudig om te denken dat mensen op straat “gewoon moeten werken,” maar de werkelijkheid is zelden zo simpel. Zelfs wanneer mensen eten willen geven, blijkt dat een gebaar dat niet altijd goed uitpakt. “Kijk, ik waardeer het dat mensen iets willen geven, maar het is niet altijd zomaar aan te nemen. Ik kan door mijn diabetes bijvoorbeeld geen kip eten door de conserveermiddelen, en dat gebeurt vaak. Mensen weten vaak niet wat het verhaal achter een dakloze is, en een beetje nadenken kan zoveel uitmaken.”
Containerwoningen – een alternatief voor dakloosheid?
In zijn gesprekken met andere daklozen en vrijwilligers kwam Marlon een idee tegen dat hem inspireerde: containerwoningen, zoals in Rotterdam. Hij ziet ze als een goedkope en haalbare oplossing voor mensen die net als hij een veilige plek zoeken. “We zijn een rijk land. Hier zou niemand op straat hoeven slapen. Containerwoningen zoals in Rotterdam, dat is toch een oplossing? Velen van ons willen graag werken en een bijdrage leveren, maar zonder dak boven je hoofd kun je simpelweg niet terug in de maatschappij.” Voor Marlon is het duidelijk dat er iets moet veranderen, zowel in het beleid als in de houding van mensen tegenover daklozen. Zijn verhaal is een oproep aan de stad, haar bewoners en de beleidsmakers om met meer empathie naar elkaar te kijken en écht iets te doen aan het groeiende probleem van dakloosheid in Amsterdam.
